Deneyiminizi rezerve edin
Naplesiň yzygiderli torunyň taryhyny we gözelligini öwreniň: Kastra, Kardi we Dekumani
Italiýanyň iň özüne çekiji şäherlerinden biri bolan Naples, taryhyň we gözelligiň baky gujaklaşýan ýeri. Kastra, Kardi we Dekumani-den düzülen yzygiderli set, Rim döwrüne degişli şäher meýilnamasynyň ajaýyp mysalydyr. Bu taryhy şäheriň köçelerinden ýöräp, özboluşly häsiýetini emele getiren wakalara, medeniýetlere we däp-dessurlara baý geçmişiň sesini duýup bilersiňiz. Bu makala, Europeewropanyň iň meşhur şäher gözenekleriniň biriniň taryhyny we gözelligini açmakda size ýol görkezmegi maksat edinýär, Naplesiň asyrlar boýy ewolýusiýasyny görkezýän on sany möhüm nokady görkezýär.
Rim Kastrum düşünjesi şäheriň şäher gurluşygynyň düýbüni tutan Naplesiň şäher torunyň taryhy gözbaşlaryndan başlaýarys. Naplesiň üstünden geçýän esasy köçeler bolan Dekumani gülläp ösýän we joşgunly döwrüň şaýatlarydyr, Dekumani bilen kesişýän Kardi şäher giňişligini guramakda möhüm rol oýnaýar. Bu iki komponentiň özara täsiri arkaly şäheriň Rim kökleri bilen çuňňur baglanyşygy saklap, orta asyrlarda nähili ösendigine düşünmek bolýar.
Rim torunyň täsiri häzirki wagtda häzirki Naplesde öz beýanyny tapýar, bu ýerde Dekumani boýundaky gyzykly nokatlary tapyp, Kardiniň gizlin syrlaryny açyp bilersiňiz. Ahyrynda, bu adatdan daşary şäher torunyň hödürleýän syýahatçylyk tejribelerini öwreneris, Napoli her sapar wagt we gözellik bilen ýatdan çykmajak syýahat eder. Italiýanyň iň ajaýyp şäherlerinden biriniň taryhy we medeni mirasy bilen bu gyzykly syýahatda bize goşulyň.
Naples şäher torunyň taryhy gözbaşlary
Gadymy Naples
Naples şäher torunyň gözbaşy beöň 5-nji asyrda döredilen gadymy grek şäheri Neapolisden gözbaş alýar. Çalkisden we Rodosdan gelen grek kolonizatorlary tarapyndan. Şäher, adaty şäher meýilnamasyna laýyklykda gurlup, göni köçeler we ortogonal çatryklar bilen häsiýetlendirilip, şol döwrüň grek şäherleriniňkä meňzeş tor emele getirýärdi.
Bu şäher seti miladydan öňki 3-nji asyrda Napoly basyp alan rimlilerden miras galypdyr. imperiýanyň möhüm şäherine öwürdi. Rimliler grek şäher gurluşyny saklapdyrlar, ýöne täze köçeleriň, meýdançalaryň we jemgyýetçilik binalarynyň goşulmagy bilen baýlaşdyrypdyrlar.
Naplesiň şäher seti esasan iki esasy ok boýunça ösdi: Dekumani we Kardi. Dekumani gündogar-günbatar tarapa gönükdirilen esasy köçeler, Kardi bolsa demirgazyk-günorta tarapa öwrülen köçelerdi. Bu düzüliş, ortogonal köçeleriň toruna esaslanýan Rim şäherlerine mahsus şäher meýilnamasy bolan Rim kastrumynyň modeline eýerdi.
Rim Kastrumynyň düşünjesi
Taryhy gözbaşlar
Rim Kastrum düşünjesi gadymy Rimiň döwründen gözbaş alyp gaýdýar, Rim imperiýasy giň sebitlere ýaýrapdy we şäherleri netijeli we strategiki taýdan meýilleşdirmeli we tertipleşdirmeli bolupdyr. Kastrum harby bazasy we dolandyryş merkezi bolup, takyk göni çyzyklar we gowy kesgitlenen şäher seti bilen berkidilen berk gurluşdy.Aýratynlyklar
Rim Kastrumy ajaýyp esasy gözenek emele getirmek üçin kesişýän kardo we dekumanus ýaly iki esasy oka bölündi. Esasy köçeler we jemgyýetçilik binalary bu oklaryň boýunda ýerleşdirilip, şäheriň paýhasly we tertipli guramasyny döretdi. Her Kastrum döwrüň harby we administratiw zerurlyklaryna laýyklykda, ýygnak meýdançasy we bazar bolup hyzmat edýän merkezi meýdança bilen bezelipdir.Funksiýa
Rim Kastrumynyň esasy wezipesi şäheriň goralmagyny kepillendirmek we daş-töweregi dolandyrmagy ýeňilleşdirmekdi. Göni köçeler we binalaryň yzygiderli ýerleşişi rim esgerlerine raýat we harby çärelere gözegçilik edip, Kastrumyň içinde çalt we täsirli hereket etmäge mümkinçilik berdi. Mundan başga-da, Kastrumyň şäher seti adamlaryň we harytlaryň dolanyşygyny goldady, şäheriň ykdysady we sosial ösüşine goşant goşdy.Sözümiň ahyrynda Rim Kastrum düşünjesi Naplesiň we umuman Italiýanyň şäher taryhynyň möhüm bölümini görkezýär. Onuň täsiri, şäher gurluşyny we häzirki zaman şäherleriniň guralyşyny emele getirip, asyrlar boýy duýulyp gelýär. Naplesiň şäher toruny öwrenmek, gadymy rim harabalyklarynyň we orta asyr orta asyr garaýyşlarynyň arasynda müň ýyllyk taryhyňyza çümmegi aňladýar.
Naplesiň esasy dekumany
Naples, Rim döwründen gözbaş alýan şäher seti bilen meşhur şäherdir. Bu setiň esasy aýratynlyklarynyň arasynda şäheri gündogar-günbatar tarapa geçýän esasy ýollar bolan Dekumani bar. Dekumani şäheriň gündelik durmuşy we ösüşi üçin möhüm köçelerdi.
Naplesiň esasy dekumany:
- Decumano Maggiore: Piazza Garibaldini gündogara, şäheriň taryhy merkezi bilen Günbatara birleşdirýän, takmynan 2,3 km uzynlygyndaky Naplesiň esasy Decumano. “Decumano Maggiore” -niň ugrunda köp sanly dükan, restoran, ybadathana we taryhy bina bar.
- Decumano Inferiore: Dekumano Maggiore bilen parallel ýerleşýär, biraz günortada ýerleşýär we Naplesiň taryhy merkezinden geçýär. Aşaky Dekumano boýunda köp sanly asylly köşklere we baý bezelen ybadathanalara haýran galyp bilersiňiz.
- “Decumano Superiore”: “Decumano Maggiore” -dan has demirgazykda ýerleşýär we “Spaccanapoli” hem diýilýär. Bu Dekumanus şäheriň gadymy taryhyny gürrüň berýän dar we aýlawly köçeleri bilen meşhurdyr.
Naplesiň Dekumani, taryhy, sungata we medeniýete baý gözleg üçin özüne çekiji köçelerdir. Bu köçelerde şäheriň gizlin hazynalaryny tapmak, gadymy arhitektura haýran galmak we Napoli häsiýetlendirýän täsin atmosferadan lezzet almak bolýar.
Kardonlaryň Naplesiň şäher gurluşyndaky işi
Giriş
Kardi, Dekumani bilen perpendikulýar bolan Naplesiň şäher torunda dikligine hereket edýän köçelerdir. Olar şäheriň şäher gurluşynda möhüm rol oýnaýarlar, guramagyna goşant goşýarlar we taryhy merkeziň içinde aýlanyşygy ýeňilleşdirýärler.
Esasy funksiýa
Kardi, Dekumany şäher diwarlary bilen baglanyşdyrýan esasy ýollardy, şonuň üçin dolanyşyk we şäher logistikasy üçin möhüm rol oýnady. Söwda we senetçilik işleri Kardi boýunda jemlenip, hakyky alyş-çalyş we jemgyýetçilik durmuşynyň merkezlerine öwrüldi.
Gurluşy we arhitekturasy
Kardos arabalaryň we gaplanan haýwanlaryň üstaşyr geçmegine mümkinçilik berýän kiçi ýollardan has giňligi bilen häsiýetlendirildi. Baý synplaryň jaýlary, asylly köşkler we şäheriň iň möhüm ybadathanalary Kardini gözden salýardy. Kardi boýundaky portikleriň we logýalaryň bolmagy bu köçeleriň duşuşmak we alyş-çalyş ýerleri hökmünde ähmiýetine şaýatlyk edýär.
Taryhy we medeni ähmiýet
Kardonlar häzirem Naplesiň gadymy şäher gurluşynyň we müň ýyllyk taryhynyň şaýatlarydyr. Kardini kesip geçmek bilen, taryhy merkeziň täsin atmosferasyna çümmek, gizlin burçlary we çeper hazynalary tapmak mümkin. Kardonlar geljekki nesiller üçin goralyp saklanmaly we ösdürilmeli gymmatly medeni mirasy aňladýar.
Dekumani bilen Kardonlaryň arasyndaky täsir
Naplesiň şäher seti, biri-biri bilen kesişýän we biri-biri bilen baglanyşýan, özboluşly we özüne çekiji ýol toruny döredýän iki element bolan Dekumani we Kardiniň bolmagy bilen häsiýetlendirilýär.
Dekumani şäheri gündogar-günbatar tarapa kesýän esasy köçeler, Kardi bolsa Decumani bilen demirgazyk-günorta ugurda kesişýän perpendikulýar köçelerdir. Bu düzüliş, şäher giňişligini gönüburçly bloklara bölýän Rim şäher meýilnamasynyň nusgawy shemasyna eýerýär.
Dekumani bilen Kardiniň özara täsiri Naplesdäki gündelik durmuş üçin möhümdir. Iň möhüm we söwda köçeleri Dekumani boýunda ýerleşýär, Kardi bolsa senetçi we ýaşaýyş jaý çärelerini geçirýär. Bu funksional bölünişik, şäheriň suwuk aýlanmagyna we netijeli guramagyna mümkinçilik berýär.
Bu özara baglanyşyk, taryh bilen döwrebaplygyň özboluşly birleşýän ýerinde gapma-garşylyklardan we taraplardan doly şäher giňişligini döredýär. Dekumani bilen birlikde taryhy binalary, gadymy buthanalary, adaty dükanlary we adaty restoranlary tapyp bilersiňiz, Kardi şäherinde kiçi meýdançalar, gizlin howlular we senetçilik dükanlary bar.
Dekumani bilen Kardiniň Naplesdäki özara täsirini öwrenmek, şäheriň hakyky durmuşyna çümmek, asyrlarboýy taryh we däp-dessurlary aýdýan burçlary we gizlin syrlary açmak diýmekdir. Dekumani bilen Kardiniň arasyndaky her bir çatryk, gadymy binalar bilen häzirki zaman hatlarynyň arasynda täze panoramalary we täze hekaýalary açmaga mümkinçilikdir.
Orta asyrlarda şäher torunyň ewolýusiýasy
Orta asyrlarda Naplesiň şäher torunyň ewolýusiýasy şäheriň gurluşyna we köçeleriň ýerleşişine täsir eden möhüm üýtgeşmeler bilen häsiýetlendirildi.
Orta asyrlar döwründe Naples dürli şäher özgerişlerini başdan geçirdi, bu bolsa Rim döwründen asyl şäher torunyň üýtgemegine sebäp boldy. Esasy özgerişlikleriň biri, täze töwerekleriň döredilmegi we täze ýollaryň gurulmagy bilen şäheriň töweregindäki depelere tarap giňelmegi bilen baglanyşyklydy.
Orta asyr şäheri Rim Naplesiniň esasy ýol oklarynyň töwereginde ösüp, Dekumani we Kardiniň gönüburçly ýerleşişini bölekleýin saklaýar. Şeýle-de bolsa, wagtyň geçmegi bilen köçeler giňeldildi we ilatyň täze zerurlyklaryna uýgunlaşdy.
Orta asyrlarda Naplesiň şäher torunyň ýene bir möhüm ewolýusiýasy şäheriň esasy köçelerinde ybadathanalaryň, monastyrlaryň we asylly köşkleriň gurulmagy bolup, olara henizem haýran galjak medeni we sungat ähmiýetini berdi.
Bu taryhy döwür, şäheriň medeni mirasyny baýlaşdyrýan orta asyrlardan bäri köp sanly ýadygärlikleriň we binalaryň bolmagy bilen häzirki Naplesde möhüm yz galdyrdy.
Rim torunyň häzirki zaman täsiri Naples
Häzirki zaman Naples, şäheriň asyrlar boýy ösmegine we ösmegine täsir eden rim gelip çykyşyndaky şäher torunyň yzyny saklaýar.
Gadymy Naplesiň şkaf gurluşy, Dekumani we Kardi bilen şäheriň köçeleriniň we etraplarynyň ýerleşişini kesgitlemäge goşant goşdy. Bu şäher seti, taryhy merkeziň içinde aýlanyşygy we ugry aňsatlaşdyrdy, şeýle hem şäheriň söwda we jemgyýetçilik ösüşini aňsatlaşdyrdy.
Rim torunyň täsirini Rimiň şäher meýilnamalaşdyryşyna mahsus gönüburçly we yzygiderli ýerleşişini saklaýan Naplesiň köçelerinde we meýdançalarynda görmek bolýar. “Decumani” we “Cardi” esasy köçeler perpendikulýar kesişip, guramaçylykly we tertipli bir tor emele getirip, şäheriň diregi bolmagyny dowam etdirýärler.
Bu şäher gurluşyk meýilnamasy, gadymy Rim şäheriniň aýratynlyklaryny saklap, Naplesiň taryhy şahsyýetini goramaga goşant goşdy. Şol bir wagtyň özünde, şäheriň syýahatçylygynyň ösmegine goldaw berdi, bu ýere gelýänlere Rim şäher torundan soň köçeleri we etraplary öwrenmäge we şeýlelik bilen häzirki Naplesiň gizlin hazynalaryny tapmaga mümkinçilik berdi.
Gyzyklanýan ýerler dekumani
Decumanus Maggiore
“Decumano Maggiore” şäheri gündogardan günbatara geçýän Naplesiň esasy dekumanusydyr. Bu gadymy ýoluň ugrunda San Lorenzo Maggiore buthanasy, Naples sobory, Milli arheologiýa muzeýi we şäheriň iň gadymy we özüne çekiji köçelerinden biri bolan meşhur Spakkanapoli ýaly köp sanly syýahatçy gyzyklanýan ýerler bar.
Aşaky dekumano
Maggiore Decumano bilen parallel aşaky dekumano hem syýahatçylyk merkezlerinden doly. Bu dekumanusyň esasy gyzyklanma nokatlarynyň arasynda Santa Chiaranyň Monumental toplumy, San Domeniko Maggiore buthanasy, Piazza Bellini we San Gennaronyň hazynasy muzeýi bar.
Decokarky dekumano
“Decumano Superiore”, “Decumano Maggiore” bilen “Decumano Inferiore” arasynda ýerleşýän Naplesiň üçünji dekumanusydyr. Bu ýoluň ugrunda Santa Mariýa Maggiore alla Pietrasanta buthanasy, San Gregorio Armeno buthanasy, San Paolo Maggioryň Bazilika we San Pietro buthanasy, Naples saz konserwatoriýasynyň öýi bar.
Decumanus Traversa
Üç esasy dekumana perpendikulýar bolan “Decumanus Traversa”, Naplesiň şäher torundaky başga bir möhüm köçedir. Bu ýoluň ugrunda Gaetano Filangeri raýat muzeýi, Sanseverino-Şahin köşgi, Santa Mariýa del Karmin Maggiore buthanasy we Merkadante teatry bar.
Kardiniň gizlin syrlary
Taryh we many
Kardi, Dekumany bilen kesişýän Naplesiň şäher toruna geçýän köçelerdir, şeýlelik bilen panjara görnüşli gurluşy emele getirýär. Bu köçeleriň uzyn taryhy bar we şäheriň şäher gurluşynda möhüm rol oýnaýar.
Gizlin syrlar
Naplesiň kartonlary, gözlegleri özüne çekiji köp sanly syry we bilesigelijiligi gizleýär. Olaryň käbiri kiçijik seýilgählere, gizlin howlulara we gadymy asylly köşklere eltýän dar, aýlawly köçeler. Mundan başga-da, Kardi boýunda neapolitan durmuşynyň hakyky tejribesini hödürleýän gadymy senetçilik dükanlaryny, suratkeşleriň ussahanalaryny we kiçi adaty restoranlary tapyp bilersiňiz.
Kardiniň ýene bir syry, bu köçelerde gizlenen, taryhy we sungata baý köp sanly buthana we ybadathana. Olaryň käbiri meşhur neapolitik suratkeşleriň eserlerini öz içine alýar, beýlekileri hakyky binagärlik gymmatlyklary.
Netijede, Kardi iň köp adamly syýahatçylyk ýerlerinden uzakda, Naplesiň hakyky ruhuny açmak üçin iň amatly ýerdir. Bu ýerde ýerli ýaşaýjylar bilen duşuşyp, täsin we ýatdan çykmajak tejribeleri başdan geçirip, şäheriň hakyky atmosferasyndan dem alyp bilersiňiz.