Geçmişe syýahat: Naplesiň milli arheologiki muzeýi we Partenopanyň gelip çykyşy

Naplesiň Milli arheologiki muzeýi dünýädäki iň möhüm medeni guramalaryň biri, Ortaýer deňziniň iň özüne çekiji we taryhy ähmiýetli şäherleriniň biriniň gadymy taryhyny aýdýan hakyky hazyna sandygydyr. Naplesiň merkezinde ýerleşýän muzeýde diňe bir ajaýyp arheologiki tapyndylar toplumy däl, eýsem, myhmanlaryň Naplesiň gadymy ady bolan Partenopanyň mifologiki we taryhy gözbaşlaryna çümüp bilýän ýeri hem bar. Bu makala, okyjylara bu adatdan daşary muzeýiň on sany esasy pursatyny öwrenip, wagtyň geçmegi bilen syýahat etmegi maksat edinýär.

Milli arheologiýa muzeýiniň taryhy we binýady bilen başlaýarys, Bourbon döwrüne, sungat eserleriniň ýygyndysy we arheologiki tapyndylar ýygyndysy emele gelip başlady. Netijede, Pompeý we Gerkulanum gazuw-agtaryş işleriniň hazynalaryna aýratyn üns berip, sebitde ýaşaýan gadymy siwilizasiýalaryň gündelik durmuşy barada giňişleýin maglumat berýän hemişelik ýygyndylara göz aýlarys. Anotherene-de bir özüne çekiji tarap, seýrek we ähmiýeti sebäpli ünsi özüne çekýän Müsür bölümi.

Grek we rim sungaty bu medeniýetleriň adamzat taryhyna edýän täsirini görkezip, gowy şekillendirilipdir. Thereöne biz munuň bilen çäklenmeris: Gizlin Ministrler, erotik sungat ýygyndysy bilen gadymy durmuşyň has az tanalýan taraplaryna batyrgaý göz aýlaýar. Muzeýde iň meşhurlaryň arasynda Farnes heýkelleri heýkeltaraşlygyň we sungatyň ajaýyp eserini görkezýär.

Ahyrynda, Parthenopanyň topografiýasyny we onuň mifologiki gelip çykyşyny öwreneris, doly sapar üçin maslahat berilýän ugurlar boýunça teklipler bilen jemläris. Bu makala diňe bir muzeýe baryp görmek üçin çakylyk bolman, eýsem bu ýere gelýänleri haýran galdyrmagy we geň galdyrmagyny dowam etdirýän şäheriň Naplesiň taryhy we medeni köklerini açmaga mümkinçilikdir.

Milli arheologiýa muzeýiniň taryhy we binýady Naples

Şäheriň merkezinde ýerleşýän Naplesiň milli arheologiki muzeýi dünýäniň iň möhüm arheologiki muzeýlerinden biridir we XVIII asyra degişli baý taryhy bar.

Muzeý 1750-nji ýylda Pompeý we Gerkulanum gazuw-agtaryş işlerinde adatdan daşary arheologiki tapyndylary gorap saklamak we ösdürmek maksady bilen Naplesiň we Sisiliýanyň şasy Burbonyň Çarlz tarapyndan "Farnese muzeýi" hökmünde döredildi. Asyrlaryň dowamynda muzeý möhüm arheologiki açyşlar we şahsy adamlaryň we edaralaryň haýyr-sahawatlary netijesinde özüni baýlaşdyrmagyny dowam etdirdi.

1860-njy ýylda Italiýanyň birleşmegi bilen muzeý Italiýa döwletiniň emlägine öwrüldi we häzirki adyny "Naplesiň milli arheologiki muzeýi" aldy. XX asyrda muzeý möhüm dikeldiş we giňeldiş çäreleri boldy, bu sergide ulanylyşyny we goralyp saklanmagyny ýokarlandyrmaga mümkinçilik berdi.

Häzirki wagtda Naplesiň Milli arheologiki muzeýinde gadymy Naples şäheriniň we asyrlaryň dowamynda ýaşap geçen siwilizasiýalaryň taryhyny aýdýan ajaýyp arheologiki tapyndylar toplumy ýerleşýär. Muzeýiň iň meşhur eserleriniň arasynda Farnes heýkelleri, Pompeý we Gerkulanumyň hazynalary, Müsür bölümi we grek we rim sungat eserleri bar.

Naplesiň Milli arheologiýa muzeýiniň hemişelik ýygyndylary

Şäheriň merkezinde ýerleşýän Naplesiň milli arheologiki muzeýi dünýäniň iň möhüm arheologiki muzeýlerinden biridir we Kampaniýadan we Italiýanyň günortasyndaky beýleki sebitlerden tapylan köp sanly tapyndylara eýe.

Muzeýiň hemişelik ýygyndylary dürli tematiki bölümlere bölünýär, bu ýere gelýänlere gadymy Naplesiň we ýakyn şäherleriň taryhyna we medeniýetine çümmäge mümkinçilik berýär. Muzeýiň iň möhüm bölümleriniň arasynda beöň 79-njy ýylda Wesuwiýanyň atylmagy bilen jaýlanan iki şäher Pompeý we Gerkulanumda geçirilen gazuw-agtaryş işlerine bagyşlanan bölüm bar. Bu ýerde gadymy Rim şäherleriniň durmuşyna düşünmäge mümkinçilik berýän fresklere, mozaikalara, gündelik zatlara we arheologiki tapyndylara haýran galmak bolýar.

Uly gyzyklanma döredýän başga bir bölüm, mumiýa, sarkofagy, heýkeller we däp-dessur zatlary ýaly gadymy Müsürden tapylan köp sanly tapyndylara eýe bolan Müsür kolleksiýasyna bagyşlanan bölüm. Bu bölüm myhmanlara özüne çekiji Müsür medeniýetine çümmek we bu gadymy siwilizasiýanyň syrlaryny açmak mümkinçiligini hödürleýär.

Muzeýde grek we rim sungatynyň baý ýygyndysy, heýkeller, waza, şaý-sepler we nusgawy sungatyň beýikligine şaýatlyk edýän beýleki tapyndylar bar. Iň meşhur eserleriň arasynda, Naplesiň iň asylly maşgalalarynyň biri bolan Farnese ýygyndysyndan gelýän Farnese heýkelleri bar.

Ahyrynda, muzeýde gadymy Rimiň erotik sungatyna bagyşlanan meşhur Gizlin kabinet, rimlileriň şahsy durmuşyna üýtgeşik bir göz aýlaýan erotik zatlar we suratlar toplumy bar.

Naplesiň Milli arheologiki muzeýiniň hemişelik ýygyndylary myhmanlara gadymy Kampaniýanyň taryhyna we medeniýetine gyzykly syýahat hödürleýär we gadymyýetiň täsinliklerini açmak isleýänler üçin baryp görmäge rugsat berilmeýän ýerdir.

Pompeii we Gerkulanumyň hazynalary

Pompeii

Pompeýiň hazynalary Naplesiň Milli arheologiýa muzeýiniň esasy gözel ýerlerinden biridir. Pompeii beöň 79-njy ýylda Wesuwiýusyň atylmagy wagtynda kül we lapilli ýorgan bilen jaýlanyp, Rim döwrüniň gündelik durmuşyny saklapdyr. Muzeýde Pompeý gazuw-agtaryş işlerinde freskler, mozaikalar, bürünç we aýna önümleri, şeýle hem partlamanyň pidalarynyň meşhur gips önümleri bar.

Gerkulan

Gerkulanum Wesuwiýusyň atylmagy wagtynda Pompeii ýaly ykbaly başdan geçirdi. Gerkulanumyň arheologiki ýadygärligi ajaýyp freskler, mozaika we gündelik zatlary ajaýyp gorap saklaýan patrik villalaryny öz içine alýan hazynalardan doly. Naplesiň Milli arheologiýa muzeýinde Gerkulanumda geçirilen gazuw-agtaryş işleri, sergä gelýänlere gadymy Rim şäheriniň durmuşyna çümmäge mümkinçilik berýän sergiler görkezilýär.

Pompeýiň we Gerkulanumyň hazynalary Rim döwrüniň sungatyna, medeniýetine we gündelik durmuşyna ajaýyp şaýatlykdyr. Naplesiň Milli arheologiýa muzeýinde bar bolan gymmat bahaly ýygyndylaryň kömegi bilen, myhmanlar bu adatdan daşary tapyndylara haýran galyp, bu gadymy şäherleriň taryhyna has gowy düşünip bilerler.

Muzeýiň Müsür bölümi

Adatdan daşary ýygyndy

Naplesiň Milli arheologiki muzeýiniň iň özüne çekiji bölümleriniň biri, şübhesiz, gadymy Müsüre bagyşlanan bölümdir. Bu adatdan daşary ýygyndy, asyrlar boýy Müsürde geçirilen dürli gazuw-agtaryş kampaniýalaryndan, şol sanda Antonio Piombino we Juzeppe Almagiàiň meşhur ýygyndylaryndan tapyldy.

Muzeýde sarkofagy, heýkeller, amuletler, kult zatlary we papirus ýaly köp sanly Müsür artefaktlary bar. Iň meşhur eserleriň arasynda, durmuşyny we hökümdarlygyny beýan edýän ajaýyp şekiller we ieroglifler bilen bezelen Ramesses II-iň halaýan şa zenany Nefertariniň sarkofagy bar.

Möhüm ähmiýete eýe bolan beýleki tapyndylar, iki müň ýyl mundan ozal jaýlanan bandajlary we amuletleri saklaýan Isis atly bir aýalyň arasynda tapawutlanýan mumiýalardyr.

Naplesiň Milli arheologiýa muzeýiniň Müsür bölümi myhmanlara gadymy Müsür siwilizasiýasyna çümmek we sergide görkezilen köp sanly artefaktlar arkaly sungatyny, dinini we taryhyny açmak üçin ajaýyp mümkinçilik hödürleýär.

Grek we rim sungaty sergide

grek sungaty

Grek sungaty, Naplesiň Milli arheologiki muzeýiniň ýygyndylarynyň esasy bölegini görkezýär. Iň möhüm eserleriň arasynda öküziň ýüzbaşy bilen söweşýän şekili mermerden ýasalan meşhur Farnese Bull bar. Bu eser beöň II asyra degişlidir. gadymy grek sungatynyň ajaýyp eserlerinden biri hasaplanýar. Beýleki görnükli eserler Apollonyň we Artemisiň heýkelleri, şeýle hem mifologiki we gündelik durmuş sahnalary bilen bezelen köp sanly waza.

Rim sungaty

Rim sungaty, Naplesiň Milli arheologiki muzeýiniň ýygyndylarynda giňden görkezilýär. Iň möhüm eserleriň arasynda meşhur mifologiki gahryman Gerkulesiň şekillendirilen mermerden ýasalan heýkeli Erkol Farnese heýkeli bar. Beýleki möhüm eserler Rim mozaikalary, imperatorlaryň heýkelleri we şol döwrüň görnükli şahsyýetleri, şeýle hem Wesuwiýa sebitindäki Rim willalaryndan köp sanly arheologiki tapyndy.

Muzeýde görkezilen grek we rim eserleri myhmanlara nusgawy gadymyýetiň sungatyna we medeniýetine çümmek üçin ajaýyp mümkinçilik döredýär, bu olara Naplesiň we onuň töwereginiň taryhy mirasynyň çeper ussatlygyna we baýlygyna baha bermäge mümkinçilik berýär. Grek we rim sungatyna bagyşlanan bölüm Milli arheologiýa muzeýiniň esasy gözel ýerlerinden biridir, bu ýere gelýänler adatdan daşary eserlere haýran galyp, gadymy sungatyň gözelligi we ajaýyplygy bilen haýran galyp bilerler.

Ministrler kabinetiniň syry

Jedelli we özüne çekiji ýygyndy

Gizlin kabinet, Naplesiň milli arheologiki muzeýiniň iň köp ara alnyp maslahatlaşylýan we özüne çekiji bölümlerinden biridir. 1816-njy ýylda Burbon şasy Frensis I tarapyndan esaslandyrylan bu giňişlik ilki bilen diňe saýlananlar üçin elýeterli "gizlin otag" görnüşi hökmünde döredilipdi, bu ýerde halk köpçüligi üçin "töwekgelçilikli" hasaplanýan sungat eserleri saklanýar.

Gizlin kabinet ýygyndysy, esasan, beöň 79-njy ýylda Wesuwiýanyň atylmagy bilen jaýlanan iki gadymy şäher bolan Pompeýden we Gerkulanumdan erotik tebigatyň tapyndylaryndan durýar. Iň meşhur eserleriň arasynda meşhur "suratlar", aç-açan jyns sahnalary bilen bezelen kiçijik agaç paneller, prowokasiýa pozlary bilen hudaýlaryň we mifologiki şekilleriň heýkelleri bar.

Bu görnüşdäki tapyndy, Gizlin Ministrler kabinetini asyrlar boýy köp jedelleriň we jedelleriň mowzugyna öwürdi. Käbirleri ahlaksyzlygyň we ahlaksyzlygyň mekany hasaplaýarlar, beýlekiler taryhy we çeper ähmiýeti üçin gadymy Rimiň gündelik durmuşyna we ynançlaryna şaýat hökmünde baha berýärler.

Gizlin Ministrler kabinetine baryp görmek, bu eserleriň jedelli tebigatyny bilýän ulular üçin maslahat berilýär, ýöne şonda-da Rim sungatynyň ýakynlygyna we iň gizlin tarapyna çümmek üçin ajaýyp mümkinçilikdir.

Farnes heýkelleri

ýygyndy

Naplesiň Milli arheologiki muzeýi dünýädäki gadymy heýkelleriň iň möhüm ýygyndylaryndan biri bolup, olaryň arasynda meşhur Farnes heýkelleri bar. Bu adatdan daşary ýygyndy, Galkynyş zamanasynyň iň güýçli italýan asylly maşgalalarynyň biri bolan we köp sanly arheologiki tapyndylary ýygnan Farnese maşgalasyndan alýar.

Farnes heýkelleriniň gelip çykyşy

Farnes heýkelleri öz adyny XVI asyrda satyn alan maşgaladan alýar. Bu ýygyndy ilkibaşda Rimdäki Palazzo Farnese ýerleşýärdi, ýöne asyrlaryň dowamynda bu tapyndylaryň köpüsi olary gorap saklamak we köpçülige elýeterli etmek üçin Naplesiň arheologiki muzeýine geçirildi.

Esasy işler

Farnes heýkellerinde Farnese öküzi ýaly gadymy sungat eserleri, Jeýson we Müň elli öküz mifini şekillendirýän mermer heýkel we meşhur mifologiki gahryman Gerkulyň şekillendirilen mermer heýkeli bar. Bu eserler nusgawy sungatyň iň möhüm aňlatmalarynyň biri hasaplanýar we dünýäniň dürli künjeklerinden gelenler tarapyndan haýran galýar.

Mundan başga-da, ýygyndyda hudaýlary, gahrymanlary we gadymyýetiň taryhy şahsyýetlerini görkezýän heýkeller, relýefler we büstler bar, bu ýere gelýänlere grek-rim döwrüniň sungaty we medeniýeti barada ajaýyp syn hödürleýär.

Partenopanyň topografiýasy

gelip çykyşy we taryhy

Partenopanyň topografiýasy Naplesiň taryhynyň iň özüne çekiji taraplaryndan biridir. "Parthenope" ady gadymy grek mifologiýasyndan gözbaş alyp gaýdýar we oňa görä Ulyssesiň aýdymyny ret edeninden soň özüni öldüren suw perisi Parthenope tarapyndan esaslandyryldy. Şäher miladydan öňki 6-njy asyrda grek kolonizatorlary tarapyndan täzelendi. möhüm söwda we medeni merkeze öwrüldi.

Geografiki aýratynlyklar

Naples, Wesuwiý bilen deňziň arasynda, Naples aýlagynyň haýran galdyryjy görnüşi bilen artykmaç ýerde ýerleşýär. Şäher, şäher landşaftyna özboluşly häsiýet berýän daglaryň we jülgeleriň üstünde gurlupdyr. Taryhy merkez, aýlawly köçeleri we ajaýyp seýilgähleri ​​bilen taryhyň we däp-dessuryň labyrintidir.

Gyzyklanýan ýerler

Partenopanyň topografiýasy taryhy we medeni gyzyklanýan ýerlere baý. Iň möhüm ýerleriň arasynda Naples portuna seredýän ajaýyp gala Castel dell'Ovo we Angevin hökümdarlarynyň ýaşaýan ýeri bolan orta asyr gala Maskio Angioino bar. Beýleki gyzyklanýan ýerler, barok ybadathanalary we senetçilik dükanlary bilen Spaccanapoli etrabyny we dar köçeleri we taryhy binalary bolan Kwartieri Spagnoli etrabyny öz içine alýar.

Bilesigelijilik we rowaýatlar

Partenopanyň topografiýasy bilesigelijilere we rowaýatlara baý. Naplesiň taryhy merkezinde gizlin hazynalary we gadymy geçelgeleri gizleýän tunelleriň we gizlin geçelgeleriň bardygy aýdylýar. Mundan başga-da, Wesuwiýusyň şäheriň baýlygyna gözegçilik edýän we ýaşaýjylaryny goraýan äpet aagondarhanyň ýaşaýandygy aýdylýar.

Sözümiň ahyrynda, Partenopanyň topografiýasy Naplesiň taryhynyň we şahsyýetiniň esasy elementidir. Placeserlerini we rowaýatlaryny öwrenmek bu haýran galdyryjy şäheriň geçmişine we şu gününe gyzykly syýahatdyr.

Naplesiň mifologiki gözbaşlary

Naplesiň düýbi barada rowaýatlar

Naples şäheriniň grek rowaýatyndan gözbaş alýan gadymy mifologiki gözbaşlary bar. Däp bolşy ýaly, Naplesiň düýbi mifiki grek gahrymany Partenope, derýalaryň hudaýy Açelousyň ogly we Kalliope muzeýine degişlidir. Kampaniýanyň kenarynda gämi heläkçiligine uçran Parthenope, hormatyna Parthenope diýip atlandyran täze şäher tapmak kararyna geldi. Bu şäher soňra Magna Graesiýanyň möhüm merkezi bolan Naplese öwrüldi.

Suw perfeni bilen baglanyşyk

Rowaýatyň başga bir wersiýasynda Nomeriň Gomeriň Odisseýinde bar bolan üç sirenanyň biri bolan suw perisi Partenope tarapyndan esaslandyrylandygy aýdylýar. Bu wersiýa görä, deňizçileri özüne çekmek üçin aýdym aýtmakdan bizar bolan Partenope özüni deňze taşlady we jesedi Kampaniýanyň kenarlaryna baryp, Naples şäherini döretdi. Häzirki wagtda suw perisi Parthenope şäheriň nyşanydyr we heýkeli Piazza Municipio-da ýerleşýär.

Neptunyň mifi we Neapolis adynyň döremegi

Naplesiň gelip çykyşy bilen baglanyşykly başga bir rowaýat, deňziň ortasynda Partenopanyň suwsuzlygyny ödemek üçin süýji suw çeşmesini döreden Neptun hudaýyna degişlidir. Bu ýer, golaýdaky Partenopadan tapawutlanmak üçin Neapolis ýa-da "täze şäher" diýilýän täze şäheriň merkezine öwrüler. Häzirki wagtda-da Neptun çüwdürimi, Naplesiň taryhy merkezinde salgylanma nokady.